Zoekbeeld:

Grote langgerekt-ovale golvende platworm. Meestal ca 8 cm, tot 12 cm. Kleur beige tot bruinoranje, met lichtere (tot witte) en donkere) paarsbruine) vlekjes.

Kenmerken:

Afmetingen: Volgens de literatuur 5-8 cm in lengte, in Nederlandse wateren tot ruim 10 cm.
Kleur: De kleur is vrijwel altijd bruin of beige, soms donkerder bruin. Steeds met onregelmatige witte vlekjes. De randen zijn vaak wat lichter tot wit. De onderkant/buik is lichter, bijna witachtigDe verhoogde plooi over het midden is vaak donkerder, bruinachtig.
Vorm: Grote, zeer platte, brede, langgerekt-ovale platworm. Het dorsale oppervlak lijkt geheel glad, maar is bedekt met minuscule trilharen (niet met het blote oog te zien). Over het midden van het lichaam loopt een brede centrale richel gevormd door de slokdarm. De voorrand loopt aan de kopzijde iets naar binnen; het dier heeft hier twee zeer kleine beweeglijke sensorische koptentakels. De soort heeft sterk golvend geplooide randen.
Overig: .Aan de onderzijde is ook een centrale zuignap aanwezig waarmee het dier zich met de op de bodem kan vasthechten. De dieren kunnen met de trilharen over het substraat glijden, maar ze kunnen zich ook zwemmend verplaatsen door sierlijke golvende bewegingen te maken.
Overig: Op de sierlijke golvende bewegingen is ook de Nederlandse naam gebaseerd (gekozen na een prijsvraag op NAture Today). De plooien en bewegingen doen denken aan die van – de jurk van – een Spaanse flamenco danseres.

Te verwarren met:

Vanwege de afmetingen niet te verwarren met andere inheemse platwormen. Qua vorm is verwarring mogelijk met zeenaaktslakken, die echter meestal kieuwen op de rug hebben, een duidelijke kop met rhinoforen (reuksprieten) en een dikker lichaam dat zich bij aanraking samentrekt en nog steviger wordt.

Areaal en verspreiding:

Het verspreidingsgebied omvat de Middellandse Zee en oostelijke Atlantische Oceaan. Oorspronkelijk beschreven van Napels, vrij algemeen in de Adriatische Zee. Ook algemeen bij Madeira. In Nederland voor het eerst door duikers waargenomen in de zomer van 2023 in de Oosterschelde bij de Zeelandbrug op wat grotere diepte. Daarna nam het aantal waarnemingen vrij snel toe. Inmiddels ook veel ondieper aangetroffen bij het stenen keren bij laagwater in het litoraal.

Habitat en ecologie:

Leeft in het gebied van oorsprong op rotsachtige bodems vanaf het litoraal tot ongeveer 60 m diepte. Zowel op rotsen als op zandbodems en onder stenen. De Flamenco-platworm voedt zich met mosdiertjes en andere kleine dieren. Ook zakpijpen worden gegeten. Om te eten stulpt het dier een deel van zijn farynx uit, waarbij zich een proboscis vormt die slijm afscheidt en het mogelijk maakt de prooi op te zuigen. Er is slechts één (mond-)opening die ook als anale opening dient. De dieren zijn hermafrodiet. Omdat bij platwormen een vaginale holte ontbreekt, is er hypodermische inseminatie via een mannelijke stilet, een harde stekel die overal in het lichaam kan worden ingebracht. De zaadcellen migreren vervolgens door het lichaam op zoek naar eieren. Bevruchte eieren worden direct op het substraat afgezet. Na verwonding is het regeneratievermogen zo groot dat uit een eenvoudig stukje lichaam een heel nieuw individu kan worden gereconstitueerd.

Trends:

Voor het eerst gemeld van nabij de Zeelandbrug in augustus 2023 door Ferry Stam, Marleen Piessens en Martine Willems. In dezelfde periode ook op andere duikplaatsen aantroffen, zoals bij Wemeldinge, Plompe Toren en Putti's Place. Filmbeelden zijn o.a. gemaakt door Marco Vinke op 22 augustus bij de Zeelandbrug. Waarnemingen vooral gedaan op relatief grotere diepte, tussen 14 en 20 meter. Inmiddels april 2024) een relatief algemene soort geworden.

Literatuur:

Bruyne, R.H. de, B. Oonk en I. van Lente, 2023. Imposante opkomende platworm zoekt naam. Nature Today. 30-AUG-2023.
Bruyne, R.H. de, A.W> Gmelig Meyling & B. Oonk, 2023. Brainstormen over platwormen. Nature Today. 15-OKT-2023.

Auteurs:

I. van Lente & R.H. de Bruyne, april 2024 (Tekst deels nog in bewerking)

Gebied:

Nederland

Biotoop:

Zoutwater

Project:

MOO, LIMP